Zasiłek pogrzebowy
Zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci:
1. osoby mającej ustalone prawo do emerytury lub renty,
2. osoby mającej ustalone prawo do emerytury pomostowej,
3. ubezpieczonego, w tym ubezpieczonego z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia,
4. osoby mającej ustalone prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
5. osoby, która zmarła w okresie pobierania zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia,
6. członka rodziny osoby wymienionej w pkt. 1-4
7. osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania,
8. cywilnej niewidomej ofiary działań wojennych pobierającej świadczenie pieniężne,
9. osoby pobierającej świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny,
10. członka rodziny osoby wymienionej w pkt. 9,
11. osoby pobierającej rentę socjalną,
12. osoby, która zmarła wskutek wypadku lub choroby zawodowej powstałych w szczególnych okolicznościach,
13. osoby pobierającej rentę z tytułu wypadku lub choroby zawodowej powstałych w szczególnych okolicznościach,
14. członka rodziny osoby wymienionej w pkt. 13.
Członkami rodziny są:
- dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione,
- przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej,
- wnuki i rodzeństwo,
- małżonek (wdowa i wdowiec),
- rodzice, w tym ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające.
Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu.
Zasiłek pogrzebowy przysługuje także pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi, osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego, jeżeli pokryły koszty pogrzebu.
Zasiłek pogrzebowy przysługuje tylko z jednego tytułu. Od 1 marca 2011 r. zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości 4.000 zł. Przed tą datą zasiłek pogrzebowy przysługiwał w wysokości 200% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obowiązującego w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione.
W razie pokrycia kosztów pogrzebu przez pracodawcę, dom pomocy społecznej, gminę, instytucję zakonną lub diecezjalną, zasiłek przysługuje tym podmiotom w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż 4.000 zł. Zasada ta ma także zastosowanie w przypadku pokrycia kosztów pogrzebu przez inną osobę niż członek rodziny.
W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi miedzy te osoby lub podmioty – proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu.
Jeżeli pogrzeb organizowany był na koszt państwa, organizacji politycznej lub społecznej, lecz członek rodziny poniósł również część jego kosztów, zasiłek pogrzebowy przysługuje temu członkowi rodziny w kwocie 4.000 zł.
Zasiłki pogrzebowe wypłacają oddziały ZUS.
Prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa w razie niezgłoszenia wniosku o jego przyznanie w okresie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której zasiłek przysługuje. Jeżeli zgłoszenie wniosku o zasiłek pogrzebowy w tym terminie nie był możliwy z powodu późniejszego odnalezienia zwłok lub zidentyfikowania osoby zmarłej, prawo do zasiłku wygasa po upływie 12 miesięcy od daty sporządzenia aktu zgonu. Dokumentem potwierdzającym tę okoliczność jest zaświadczenie Policji lub prokuratury albo odpis zupełny aktu zgonu.
Podstawowymi dokumentami wymaganymi do wypłaty zasiłku pogrzebowego są:
- wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (druk Z-12)
- skrócony odpis aktu zgonu
- oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, a jeżeli oryginały zostały złożone w banku – kopie rachunków potwierdzone przez bank.
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo (skrócone odpisy aktów stanu cywilnego lub dowód osobisty zawierający wymagane dane),
- zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniu rentowemu w dniu śmierci (w przypadku gdy zmarła osoba ubezpieczona lub członek rodziny osoby ubezpieczonej), nie dotyczy to osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz osób z nimi współpracujących.
Tożsamość osoby występującej z wnioskiem o zasiłek pogrzebowy jest ustalana na podstawie dokumentu ze zdjęciem.
Jeżeli pogrzeb organizowany był na koszt państwa, organizacji politycznej lub społecznej, wymagane jest zaświadczenie właściwego organu administracji państwowej lub organizacji stwierdzające pokrycie kosztów pogrzebu oraz rachunki kosztów poniesionych przez osobę występującą z wnioskiem o zasiłek pogrzebowy.
Czy osoba nieubezpieczona ma prawo do zasiłku pogrzebowego?
Osoby nieubezpieczone mogą ubiegać się o zasiłek pogrzebowy, jeśli spełniają określone warunki, takie jak pokrycie kosztów pogrzebu osoby, która miała prawo do świadczeń emerytalnych lub rentowych. Wyjątki od obowiązku ubezpieczenia obejmują sytuacje, w których osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania emerytury lub renty, ale nie zdążyła ich formalnie uzyskać. ZUS może odmówić wypłaty świadczenia, jeśli wniosek zostanie złożony po upływie 12 miesięcy od daty śmierci.
Czy osoba bezrobotna ma prawo do zasiłku pogrzebowego?
Osoby bezrobotne mają prawo do zasiłku pogrzebowego, jeśli pokryły koszty pogrzebu osoby uprawnionej do świadczeń z ZUS. W takich przypadkach ważne jest udokumentowanie poniesionych wydatków. Aby potwierdzić prawo do świadczenia jako osoba bezrobotna, należy przedstawić odpowiednie dokumenty potwierdzające pokrycie kosztów pogrzebu oraz status osoby uprawnionej do świadczeń.
Kto nie dostaje zasiłku pogrzebowego?
Zasiłek pogrzebowy nie przysługuje osobom, które nie pokryły kosztów pogrzebu ani nie są związane rodzinnie z osobą zmarłą. Wykluczenie dotyczy również sytuacji, gdy koszty zostały pokryte przez państwo lub organizację społeczną. Pracodawca może nie otrzymać zwrotu kosztów pogrzebu, jeśli nie przedstawi pełnej dokumentacji potwierdzającej poniesione wydatki oraz brak związku rodzinnego z osobą zmarłą.
Kiedy wygasa prawo do zasiłku pogrzebowego?
Wniosek o przyznanie zasiłku pogrzebowego należy złożyć w ZUS w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby uprawnionej. Po upływie tego terminu prawo do świadczenia wygasa, chyba że opóźnienie wynikało z późniejszego odnalezienia i transportu zwłok. Obecnie wysokość zasiłku pogrzebowego wynosi 4.000 zł i jest to kwota stała niezależna od poniesionych kosztów.